قاضي الحاجات : كسي كه برآورنده حاجات و مقاصد است

آداب ذکر و ختم صلوات

1. طهارت : شرط قبولی و استجابت دعا و ذکر ختم صلوات ، داشتن طهارت جسم و باطن می باشد .

2. قطع امید : شرط استجابت دعا ، قطع امید از همه می باشد . جسم و جان ذاکر باید فقط به امید خدا باشد . حضرت امام صادق علیه السلام  می فرمایند : باید از تمام مردم ناامید گشت و جز به درگاه خدا امیدی نداشت .

3. یقین : شرط استجابت دعا این است که ذاکر یقین داشته باشد که خدا توانایی آن را دارد که هرچه اراده فرماید انجام دهد .

4. دعای غریقی : یعنی اینکه جز خدا نجاتی برای خود نمی بیند ، و کمک و نجات را فقط از آنِ خداوند بداند و بس ، زیرا خداوند به عیسی بن مریم ( ع) فرمود : مرا چون غریقی دعا کن که پناه و نجاتی جز من نداری .

5. ستایش : ستایش خدا قبل از شروع ذکر ، از لوازم مهم بندگی می باشد ، زیرا حضرت امام علی علیه السلام می فرمایند : ستایش پیش از درخواست است ، یعنی هر دعایی که پیش از آن حمد و ثنای تعالی نباشد ناتمام و بریده است .

6. اعتراف به گناه : یعنی اعتراف کن که گناهان تو را از بساط قرب دور ساخته و موجبات بلا را فراهم آورده ، اعتراف بنما و عفو و پوزش از خداوند بخواه .

7. طلب عفو : یعنی از برخی گناهانی که قلبت را تیره نموده و دعاهایت را حبس نموده ، طلب بخشش و عفو کن که کمترینش هفتاد مرتبه « استغفرالله و اتوب الیه » گفتن است .

8. حضور قلب : وقتی باطن خود را از نجاسات و شهوات نفسانی پاک کردی و درون خود را درون تکانی کردی ، حضور قلب حاصل می شود . رسول خدا صلی الله علیه و آله  می فرمایند : آن مقدار از نماز قبول می شود که به خدا توجه قلبی داشته باشی .

9. نیت قلب : از مهمترین مسایل و آداب ذکر و ختم و توسل ، نیت قلبی است که اگر تحقق نیابد زبان به ذکر حقیقی مشغول نمی شود و قلب سرگرم چیز دیگری است . حضرت امام صادق علیه السلام  می فرمایند : صلوات را با خلوص و نیت قلبی بگویید .

   10 .  زمان :  برای بعضی ذکر ها و صلوات ها زمان مخصوصی با کیفیت ویژه ای تعیین شده است ؛ چنانکه معصومین علیهم السلام برای بعضی از صلوات ها ، پس از نماز صبح یا بعد از نماز مغرب ، یا شب و روز ، یا عصر روز پنجشنبه ، یا روز جمعه و یا شب جمعه را معین فرموده اند .

11 . عدد ذکر : انتخاب عدد ذکر یکی از احکام مهم ذکر و ختم است که باید به آن توجه داشت ؛ یعنی همان تعداد و مقداری که از ناحیه معصومین علیهم السلام معین شده است عمل کرد ، چنانکه برای صلوات سه مرتبه ، ده مرتبه ، صد مرتبه و هزار مرتبه را بیان فرموده اند .